12.04.2021

„ Piękno rzeczy śmiertelnych mija, lecz nie piękno sztuki” – Leonardo da Vinci

Światowy Dzień Sztuki obchodzimy 15 kwietnia na pamiątkę urodzin jednego z największych artystów malarzy wszechczasów czyli Leonarda da Vinci.

Jeśli o mnie chodzi, to jestem amatorką sztuki, aczkolwiek z optymizmem pracuję nad zmianą statusu i kto wie…Tymczasem poświęcam dzisiejszy wpis Sztuce, tej „ pośredniczce w wypowiadaniu niewypowiedzianego” – jak zdefiniował ją Goethe, niemiecki geniusz sztuki poetyckiej. „ Sztuka w moim mniemaniu to członek rodziny, to dobry duch domowego ogniska, przyjaciel i towarzysz, który wypowiada wyraźnie, co sami niejasno odczuwamy”- a to już Romain Rolland. Czytając jego czterotomowe dzieło „ Jan Krzysztof” nagrodzone literackim Noblem, z którego zaczerpnęłam powyższy cytat, byłam zachwycona, zaś lektura "Colasa Breugnona" bardzo mnie ubawiła. Natomiast po „ Życiu Beethovena” zostałam nie tylko wierną fanką Romaina Rollanda, francuskiego pisarza, muzykologa i moralisty, ale też bardziej świadomie słucham utworów jednego z największych geniuszów sztuki muzycznej wszechczasów.

Już Grecy przypisywali sztuce moc wspomagania, leczenia, wyzwalania i oczyszczania, ale też wzbudzania nadziei. Wielki entuzjasta życia i wybitny pianista Arthur Rubinstein nie miał wątpliwości, że taką moc uzdrawiania posiada muzyka, co ujął w ten sposób:” Muzyko, moja ukochana muzyko, wierny towarzyszu wszystkich wzruszeń, potrafisz zagrzewać do walki, potrafisz rozpalać miłość i namiętność, potrafisz także koić cierpienia i przynosić sercom ulgę”

 Słuchajmy muzyki. Jakiej? Ulubionej rzecz jasna. Dla Joanny Kulmowej, która nie tylko słuchała, ale i śpiewała by odczarować niedostatek oddechu i wszelkie złośliwe ostrzeżenia starości, było oczywiste, że „ na radość jest Beethoven, a na wesołość Mozart. No i oczywiście poprzez Ave Maria Gounoda i Pstrąga Szuberta dośpiewuję się do Radości Iskry Bogów”- wyznała poetka. Sam Beethoven zaś uważał, że „ Muzyka  powinna zapalać płomień w sercu mężczyzny i napełniać łzami oczy kobiety”. Obiecywał, że kto wniknie w jego muzykę, będzie wolny od całej nędzy, w której wloką się inni ludzie. Warto sprawdzić, kto nie wierzy. Zmarły niedawno piosenkarz Krzysztof Krawczyk moim zdaniem nie musiał niczego obiecywać. Wystarczyło, że jego wyjątkowo piękny głos zawierał i spełniał obietnicę wspaniałej uczty muzycznej ( piosenki) i duchowej ( kolędy).    

Sztuka powinna też uczyć  obcowania z pięknem, na które w swej twórczości stawiał  francuski malarz i rzeźbiarz Auguste Renoir argumentując to tak: „Dla mnie obraz musi być czymś przyjemnym, wesołym i ładnym, tak, ładnym! Jest dość przykrych rzeczy w życiu, abyśmy mieli jeszcze tworzyć więcej” Święta racja Panie Renoir. Jedną z nielicznych dobrych stron pandemii, bo i takie są, jest zwiedzanie muzeów online. W największym muzeum świata w Luwrze liczącym 482(!) tysiące eksponatów na wirtualnej platformie możemy obejrzeć nie jeden piękny obraz. W tym ten najsławniejszy- Mona Lisa.

„ Sztuka i społeczeństwo to dwa pojęcia nierozłączne ze sobą powiązane”- „ Upadek sztuki zwiastuje zło”; „ Gdy zniknie sztuka świat cofnie się w barbarzyństwo”; „ Każdy człowiek jest na swój sposób artystą”; „ Ocaleniem jest sztuka” – to namiastka tego, o czym możemy przeczytać w „ Wychowaniu przez sztukę” Herberta Reada, angielskiego poety, eseisty, moralisty, estetyka.

Nie wyczerpując tematu kończę cytatem z książki „ O sztuce i wychowaniu estetycznym”, który dedykuję wszystkim (także sobie), którym na sercu leży zarówno przyszłość ich dzieci i wnuków jak również przyszłość Sztuki oraz Świata:

„Tak więc dom zaopatrzmy w płyty z muzyką (klasyczną i nie tylko), albumy z malarstwem, na ścianach powieśmy znakomite obrazy lub ich reprodukcje, kupujmy i pożyczajmy z bibliotek ciekawe książki z wierszami, bajkami, opowiadaniami i powieściami,  a odpowiednio przygotowane dziecko zabierajmy na wyprawy do kina, teatru, filharmonii, galerii i muzeum" – doradzał  Stefan Szuman lekarz-chirurg, malarz, poeta, psycholog, pedagog, estetyk, teoretyk kultury.

Uśmiechnij się! ( mimo wszystko)

Pewien początkujący artysta rzekł do Jana Matejki:

- Nie potrzeba żadnej tradycji! Nie potrzeba nauczycieli! To profesorowie łamią osobowość młodego artysty!

- Ma pan rację. Nie potrzeba ojców, wystarczą dzieci!

              „ Anegdoty i facecje o ludziach wielkich i sławnych” Karol Mórawski